Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych (PZZP) to jedna z najczęstszych schorzeń laryngologicznych. Zwiększająca się wykrywalność tej jednostki wynika z ciągłego udoskonalania i upowszechniania metod diagnostycznych, a w szczególności radiologicznych technik obrazowych. Podstawową metodą leczenia zapalenia zatok przynosowych jest farmakoterapia. Niemniej w niektórych przypadkach leki nie przynoszą oczekiwanych rezultatów i konieczny jest zabieg.
Jakie funkcje pełnią zatoki przynosowe?
Zatoki przynosowe to jamy powietrzne znajdujące się obrębie czaszki. Spełniają różne funkcje: są rodzajem elementów amortyzujących, chroniących delikatne struktury mózgu przed urazami i uszkodzeniami, nawilżają oraz ogrzewają wdychane przez nos powietrze, zmniejszają wagę twarzoczaszki. Do zatok przynosowych zaliczamy zatoki czołowe, szczękowe, zatokę klinową (może być parzysta) oraz komórki sitowe. Jeżeli w tkance wyściełającej zatoki zacznie toczyć się proces zapalny, wytwarza się wydzielina, która powoduje blokadę ujścia zatok. Powietrze nie może się wydostać i naciska na ściany zatok. To z tego powodu odczuwamy ból lub rozpieranie różnych okolic twarzy lub głowy.
Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych (PZZP) to jedno najczęstszych schorzeń górnych dróg oddechowych
Zwiększająca się wykrywalność tej jednostki chorobowej wynika z ciągłego udoskonalania i upowszechniania metod diagnostycznych, a w szczególności radiologicznych technik obrazowych (tomografia komputerowa), endoskopowego badania jamy nosowej oraz badań bakteriologicznych i mykologicznych. Najczęstszymi czynnikami etiologicznymi PZZP są bakterie oraz wirusy, a w ostatnich latach zauważana jest także wzrastająca rola grzybów w tym procesie. Podstawową i jedna z pierwszych metod leczenia przewlekłego zapalenia zatok przynosowych jest farmakoterapia. W leczeniu wykorzystuje się glikortykosteroidy (głównie podawanych donosowo, w niektórych przypadkach ogólnoustrojowo), antybiotyki oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen). W leczeniu wykorzystywane są także roztwory soli morskiej oraz płukanie solą fizjologiczną.
Zgodnie z wytycznym, klinicznie zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych definiowane jest jako schorzenie, w którym występują dwa lub więcej objawów, wśród których jednym musi być:
- blokada nosa (upośledzenie drożności nosa) i/lub,
- wydzielina nosowa (powszechnie zwana katarem),
oraz
- ból twarzy, twarzoczaszki, rozpieranie,
- redukcja/utrata węchu (u dzieci: kaszel).
Jak również w badaniu endoskopowym:
- polipy i/lub,
- śluzowo-ropna wydzielina (pierwotnie w przewodzie nosowym środkowym),
- obrzęk śluzówki (pierwotnie w przewodzie nosowym środkowym),
- zmiany w tomografii komputerowej,
- zmiany śluzówkowe w obrębie kompleksu ujściowo-przewodowego (OMC) i/lub zatok.