Zmiany w obrębie narządu głosu, a w szczególności fałdów głosowych, występują w zdecydowanej większości u osób, których praca zawodowa, wymaga korzystania z głosu oraz jego emisji. Zmiany powstające pod wpływem różnego rodzaju czynników, mogą zaburzać prawidłowe funkcjonowanie narządu mowy, a zbyt późna interwencji i diagnostyka, może doprowadzić do rozwoju zmian o charakterze nowotworowym. Bardzo ważnym elementem jest odpowiednia diagnostyka różnicowa, szczególnie z uwzględnieniem profilaktyki u osób będących w grupie ryzyka.
Torbiele retencyjne powstają w wyniku patologicznego nagromadzenia się gęstego śluzu, w gruczole błony śluzowej, co powoduje znaczne uwypuklenie fałdu głosowego. Cechą charakterystyczną dla torbieli jest ich umiejscowienie, a mianowicie występują one w górnej części fałdu głosowego, w odróżnieniu od innych patologicznych zmian występujących w tym obszarze. Torbiele nie mają tendencji do pojawiania się na wolnych brzegach fałdów głosowych, a z racji tego, że nie dają zbyt znaczących objawów, często ich wykrywalność jest na bardzo późnym etapie ich rozwoju.
Patologiczny rozrost nabłonka płaskiego, z występującym stanem zapalnym oraz dysplazją nabłonka, jest powodem powstawania brodawczaków na fałdach głosowych. Jest to problem często występujący u nałogowych palaczy i jak każdy inny, nie powinien zostać zbagatelizowany. Brodawczak, jeśli wywołuje odczyn podścieliska oraz posiada cechy dysplazji, powinien zostać potraktowany jak stan przednowotworowy, gdyż jak wynika z obserwacji specjalistów, zmiany tego typu, ulegają zezłośliwieniu w około 5% przypadków.
Innym rodzajem zaburzeń związanych z nieprawidłowościami w obrębie fałdów głosowych, są przewlekłe stany zapalne błony śluzowej krtani.
Zmiany o charakterze przednowotworowym
Nowotwory płaskonabłonkowe głowy i szyi, w aż 20% przypadków powstają na bazie zmian przednowotoworowych. Stąd też, ogromnego znaczenia nabierają profilaktyka oraz wczesna interwencja w przypadku wystąpienia nieprawidłowości. Zagrożenie ich wystąpieniem spotęgowane jest faktem, iż mogą one rozwijać się przez bardzo długi okres w sposób zupełnie bezobjawowy, przez co jeśli zostają wykryte, są już w zaawansowanej fazie rozwoju. Zgodnie z założeniami WHO zmianę, która stanowi zwiększone ryzyko pod kątem zezłośliwienia, należy określić jako zmianę przednowotoworową.
fot. pantherstock
Prawidłowa diagnostyka różnicowa nastręcza jednak wielu problemów. Wynika to z faktu, że powierzchnia narządu głosu, a w tym również fałdów głosowych, pokryta jest nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, który ulega rogowaceniu.
W wyniku oddziaływania wielu czynników drażniących, może dojść do dysplazji komórek nabłonkowych w obrębie fałdów głosowych. Czynnikami tymi mogą być dym, wdychane substancje chemiczne, znaczny wysiłek głosowy, upośledzenie drożności nosa, nadmierna ilość wydzieliny czy choroba refluksowa.
Przez dysplazję natomiast rozumieć należy zaburzenia w dojrzewaniu nabłonka, co powoduje zmianę cytoarchitektury komórek w błonie śluzowej, a mianowicie, następuje ich rozrost, stłoczenie, a w efekcie dochodzi do powstawania patologicznych zmian w zakresie grubości nabłonka. Można mówić o kilku fazach dysplazji, w zależności od grubości błony śluzowej, począwszy od dysplazji małego stopnia, poprzez dysplazję dużego stopnia, raka przedinwazyjnego, aż do zmian, które rozpoznawane są jako rak inwazyjny. [2]